Nieuws en media

Interview over OPSTAAN in AD

Hij zingt duistere zinnen als ‘in elk contact schuilt een gevaar’, ‘ons hoofd zit in een leeuwenbek’ en ‘hoop niet op een wereldwonder, aan alle kanten zijn we lek’. Nou, dat klinkt toch verdraaid veel als een samenvatting van ‘rampjaar 2020’ tot nu toe. Gaat de debuutsingle Opstaan van Boris van der Ham (47) over het coronajaar?

Boven een glas water op de NDSM-werf in Amsterdam-Noord, waar een deel van de clip bij Opstaan werd opgenomen, verschijnt een royale grijns op het gezicht van Van der Ham. ,,Nee, nee, dit nummer heb ik lang voor de corona-uitbraak geschreven. Een jaar of vijf, zes geleden, tijdens een lange treinreis vanuit – ik meen – Duitsland naar huis. Het punt van dit lied is dat er altijd zaken zijn om je enorm druk over te maken. Maatschappelijk, maar ook in je privé-leven. Ik heb ook mensen om me heen verloren, ik ben ook eens gescheiden. Ik bezing in Opstaan eerst die muur van ellende maar ook hoe je zo’n muur te lijf gaat. Zoals mijn ouders altijd zeiden: niet door die hele muur te bevechten, maar door ‘m steen voor steen af te breken. Door te blijven opstaan als je bent neergeslagen. Dat is nu actueel door corona, maar dat was vijf jaar geleden door heel andere problemen ook actueel. En over vijf jaar weer.’’

Met glimmende ogen vertelt Van der Ham uitgebreid over zijn debuutsingle, die hij als ‘powersong’ betitelt. Over zijn samenwerking met Sander Geboers, producent en al jaren de muzikale steun en toeverlaat van onder meer Claudia de Breij. Over scheurende gitaren, het arrangement, het koor dat ze zochten en vonden voor Opstaan. Over zijn eerste album, Niemand dan Wij, dat op 1 oktober uitkomt; Tien ‘eigentijdse’ covers van Nederlandse evergreens, aangevuld met Opstaan.

Aan iemand als Geboers je eigen nummer laten horen, met je eigen tekst, dat is echt doodeng. Daar staat tegenover dat het waanzinnig is om een tijdje later violen de melodie te horen spelen die jij bedacht had. De rest van het album bestaat dus uit Nederlandstalige liedjes die mij gevormd hebben. Veel werk dat bij mijn ouders in de platenkast stond; Jules de Korte, Toon Hermans, de titelsong Niemand dan Wij is een wat onbekender werk van Wim Sonneveld. Maar ook een recent nummer van de Brabantse chansonnier Gerard van Maasakkers.’’

Grappig toch, zo’n zingende oud-politicus? Immers, Van der Ham zat tussen 2002 en 2012 namens D66 in de Tweede Kamer. De grijns verdwijnt en hij zucht diep. ,,Dat is wel heel lang geleden hoor. Het punt is: ik doe van alles. Als je me dan toch een pet op wil zetten, dan liever die van voorzitter van het Humanistisch Verbond, waar ik binnenkort na acht jaar vertrek. Maar in de oorsprong ben ik acteur. Ik heb aan de Toneelacademie in Maastricht gestudeerd, voordat ik de politiek in ging, en heb dat na mijn afscheid in Den Haag ook weer opgepakt. Ik speelde in de musical Ciske de Rat en afgelopen jaar in het slotseizoen van de televisieserie Smeris. Ik zing al mijn hele leven, vrienden weten dat ik op elk moment een Nederlands lied aan kan heffen. En ik schrijf ook al sinds mijn puberteit liedjes. Het is eigenlijk de enige ‘liefde’ waarmee ik nog nooit naar buiten ben getreden.’’

Van der Ham wil met zijn single Opstaan luisteraars niet direct aan het denken zetten. ,,Nee joh, dat probeer ik al genoeg op andere manieren; met opinie-artikelen, met boeken. In november verschijnt nog een nieuw boek van me, bij mijn afscheid bij het Humanistisch Verbond. Muziek is niet rationeel, maar muziek raakt ons wel allemaal. Dat is vooral mijn doel: de luisteraars raken. En in dit geval niet tussen hun oren, maar in hun hart.’’